Ο καρκίνος του λεπτού εντέρου συνιστά, σε αντίθεση με τον καρκίνο παχέος εντέρου, μια σχετικά σπάνια μορφή κακοήθειας του γαστρεντερικού συστήματος. Το λεπτό έντερο βρίσκεται ανάμεσα στο στομάχι και το παχύ έντερο. Περιλαμβάνει τρία διαφορετικά τμήματα, το δωδεκαδάκτυλο, τη νήστιδα και τον ειλεό, ενώ καταλήγει στην ειλεοκολική βαλβίδα, η οποία συνιστά το τελικό σημείο της μετάβασης από το λεπτό στο παχύ έντερο. Το λεπτό έντερο συμβάλλει καθοριστικά στην πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Όπως γίνεται αντιληπτό, η ανάπτυξη κάποιας κακοήθειας στη συγκεκριμένη περιοχή είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι συμβαίνει σπανιότερα σε σύγκριση με κακοήθεις βλάβες που εντοπίζονται σε άλλα τμήματα του γαστρεντερικού σωλήνα. Οι τύποι καρκίνου που εντοπίζονται στο λεπτό έντερο είναι το αδενοκαρκίνωμα, το σάρκωμα, οι νευροενδοκρινείς όγκοι, ο στρωματικός όγκος του γαστρεντερικού και το λέμφωμα. Βασικό ζήτημα που εγείρεται, το οποίο ισχύει για κάθε περίπτωση κακοήθειας, είναι ότι ο καρκίνος του λεπτού εντέρου αρχικά εμφανίζεται με οριακά ανύπαρκτα και κυρίως πιο γενικά συμπτώματα, δυσκολεύοντας την έγκαιρη διάγνωση.
Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου του λεπτού εντέρου
Γενικά, υπάρχει ένα ευρύ φάσμα πιθανών παραγόντων κινδύνου οι οποίοι ενοχοποιούνται για την ανάπτυξη κακοηθειών στο λεπτό έντερο. Ωστόσο, ορισμένοι από αυτούς θεωρούνται βασικά αίτια για την εμφάνιση καρκίνου του λεπτού εντέρου. Σε αυτούς συγκαταλέγονται:
- Ορισμένες κληρονομικές εντερικές διαταραχές, στις οποίες συγκαταλέγεται ο μη-πολυποδιακός oρθοκολικός καρκίνος, η οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση, το σύνδρομο Lynch και το σύνδρομο Peutz-Jeghers.
- Η χρόνια φλεγμονή του εντέρου, η οποία μπορεί να προκύψει από ασθένειες όπως η νόσος του Crohn.
- Διαταραχές δυσαπορρόφησης, συμπεριλαμβανομένης της κοιλιοκάκης.
- Η υπερβολική κατανάλωση κόκκινου κρέατος και άκρως επεξεργασμένων τροφίμων, σε συνδυασμό με την παραμέληση της πρόσληψης φυτικών ινών.
- Η χρόνια κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα, οι οποίοι αποτελούν γνωστούς παράγοντες κινδύνου για πολλούς καρκίνους, συμπεριλαμβανομένων αυτών του γαστρεντερικού σωλήνα.
- Η παρατεταμένη έκθεση σε ορισμένες χημικές ουσίες και τοξίνες.
Καρκίνος λεπτού εντέρου και πρώιμα συμπτώματα
Ο καρκίνος του λεπτού εντέρου σε πρώιμο στάδιο εμφανίζεται συχνά με οριακά ανύπαρκτα και κυρίως πιο γενικά συμπτώματα, γεγονός που καθυστερεί όχι μόνο την έγκαιρη διάγνωση, αλλά και την εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας τη χρονική περίοδο που μπορεί να είναι περισσότερο αποδοτική. Στα πρώιμα συμπτώματα συγκαταλέγονται το κοιλιακό άλγος, η ανορεξία και γαστρεντερικά συμπτώματα όπως ναυτία ή έμετος.
Καρκίνος λεπτού εντέρου και προχωρημένα συμπτώματα
Καθώς ο καρκίνος λεπτού εντέρου εξελίσσεται προκαλεί συμπτώματα τα οποία γίνονται προοδευτικά πιο έντονα, εγείροντας ανησυχία στον ασθενή. Αυτά είναι:
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους.
- Απόφραξη του λεπτού εντέρου που προκαλείται από τον όγκο.
- Διάτρηση του εντέρου.
- Γαστρεντερική αιμορραγία, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε αναιμία και κόπωση.
- Αποφρακτικός ίκτερος, σε περίπτωση που ο καρκίνος εξαπλωθεί στο ήπαρ ή φράσσει τους χοληφόρους πόρους.
Επιλογές θεραπείας
Η χειρουργική επέμβαση είναι η κύρια θεραπευτική επιλογή για τον εντοπισμένο καρκίνο του λεπτού εντέρου. Ως προς τις χειρουργικές επιλογές, μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε τμηματική εκτομή, είτε η τεχνική Whipple. Στην τμηματική εκτομή, το τμήμα του λεπτού εντέρου στο οποίο εντοπίζεται η κακοήθεια αφαιρείται μαζί με ένα περιθώριο υγιούς ιστού για να εξασφαλιστεί η πλήρης εκτομή. Η τεχνική Whipple από την άλλη πλευρά είναι μια επέμβαση που χαρακτηρίζεται από τεχνική πολυπλοκότητας και ενδείκνυται για την αντιμετώπιση όγκων που εντοπίζονται κοντά στο πάγκρεας. Συνήθως περιλαμβάνει την αφαίρεση μέρους του παγκρέατος, του λεπτού εντέρου και άλλων γύρω ιστών. Συχνά, μαζί με τη χειρουργική επέμβαση, ο ασθενής καλείται να υποβληθεί και σε συμπληρωματικές θεραπείες. Στις συμπληρωματικές θεραπείες αυτές συγκαταλέγονται η ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία. Η χημειοθεραπεία μάλιστα μπορεί να βελτιώσει το προσδόκιμο ζωής ασθενών με προχωρημένο ή μεταστατικό καρκίνο του λεπτού εντέρου. Τέλος, μπορεί να εφαρμοστεί και ανοσοθεραπεία, η οποία αξιοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού για την καταπολέμηση του καρκίνου.
Αν και σπάνιος, ο καρκίνος του λεπτού εντέρου και τα συμπτώματά του δεν παύουν να απειλούν την ευημερία και τη ζωή των ασθενών. Η κατανόηση των αιτιών, η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και η διερεύνηση του φάσματος των θεραπευτικών επιλογών είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση της πρόγνωσης των ασθενών και την ανεύρεση του καρκίνου σε πρώιμο στάδιο. Ο Γενικός Χειρουργός στην Αθήνα, Δρ. Βασίλειος Κοντοστόλης, αντιμετωπίζει χειρουργικά τον καρκίνο του λεπτού εντέρου, διασφαλίζοντας, στο βαθμό που είναι αυτό εφικτό, την υγεία των ασθενών.