Η ραγάδα πρωκτού – δακτυλίου είναι ένα μικρό ρήγμα, ένα σκίσιμο στον ιστό (βλεννογόνο) που καλύπτει τον πρωκτό. Εμφανίζεται ως πληγή στην περιοχή του πρωκτικού δακτυλίου. Οι ραγάδες πρωκτού συνήθως προκαλούν πόνο και αιμορραγία με τις κινήσεις του εντέρου. Είναι πιθανό επίσης να εκδηλωθούν σπασμοί στον μυϊκό δακτύλιο στο τέλος του πρωκτού, δηλαδή στον πρωκτικό σφιγκτήρα. Μια ραγάδα πρωκτού – δακτυλίου μπορεί είτε να εξαπλωθούν ανοδικά, στο κατώτερο τμήμα του βλεννογόνου του ορθού, είτε καθοδικά, προκαλώντας πρωκτικά θηλώματα που εντοπίζονται ως φλεγμονή στο πρωκτικό χείλος.

Αιτίες εμφάνισης ραγάδας πρωκτού – δακτυλίου

Μία ραγάδα πρωκτού – δακτυλίου εμφανίζεται έπειτα από κάποιον τραυματισμό στην περιοχή του πρωκτού. Είναι πιο σύνηθες να εμφανίζεται σε άτομα που έχουν εκδηλώσει δυσκοιλιότητα. Τραυματισμός επίσης μπορεί να προκύψει μέσα από πρωκτική σεξουαλική επαφή, πρωκτικό κνησμό ή σε περίπτωση ύπαρξης χειρουργικής ουλής στην οποία δεν έχει πραγματοποιηθεί σωστή επούλωση. Η υπερβολική πίεση, οι σφιγμένοι μύες του πρωκτικού σφιγκτήρα και η κακή παροχή αίματος στον πρωκτό μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξή τους και στην κακή επούλωση. Μπορούν να εκδηλωθούν τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, αλλά και σε μωρά. Οι ενήλικες μεταξύ 20 και 40 ετών είναι πιο πιθανό να διαγνωστούν με τη συγκεκριμένη πάθηση, αλλά γενικότερα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Συμπτώματα ραγάδας πρωκτού – δακτυλίου

Το πιο σύνηθες σύμπτωμα που εμφανίζει μια ραγάδα πρωκτού – δακτυλίου είναι μια ρωγμή στην περιοχή του πρωκτικού δακτυλίου, η οποία φαίνεται με γυμνό μάτι και ο έντονος πόνος, ο οποίος δε σχετίζεται ωστόσο με το μέγεθος της ραγάδας. Παράλληλα εκδηλώνεται αίσθημα καύσου στην περιοχή του πρωκτού, ειδικά κατά τη διαδικασία της κένωσης. Συχνά εμφανίζεται παράλληλα αιμορραγία, κνησμός και δυσφορία στην πάσχουσα περιοχή. Τα συμπτώματα της συγκεκριμένης πάθησης μπορεί να μπερδευτούν με άλλη πάθηση, όπως η πρωκταλγία, δηλαδή ο σπασμός των μυών του πρωκτικού ανελκτήρα, αλλά και το έλκος που προκαλεί η νόσος του Crohn, η λευχαιμία ή η ύπαρξη κακοήθους όγκου.

Διάγνωση ραγάδας πρωκτού – δακτυλίου

Η διάγνωση για μια ραγάδα πρωκτού – δακτυλίου γίνεται μέσω φυσικής εξέτασης, όπου γίνεται αντιληπτό το σκίσιμο στην πρωκτική περιοχή. Αν ο αρμόδιος ιατρός έχει υποψία για κάποιο άλλο υποκείμενο νόσημα, τότε μπορεί να ζητήσει τη διενέργεια κολονοσκόπησης ή σιγμοειδοσκόπησης.

Θεραπεία ραγάδας πρωκτού – δακτυλίου

Ένα σημαντικό ποσοστό των ραγάδων πρωκτού – δακτυλίου επουλώνονται από μόνες τους χωρίς κάποια παρέμβαση. Αν μάλιστα έχουν εκδηλωθεί πρόσφατα η διαδικασία της επούλωσής τους είναι πιο εύκολη χωρίς κάποια θεραπεία, ρυθμίζοντας ο ασθενής τις κενώσεις, διατηρώντας καλή υγιεινή στην πάσχουσα περιοχή ιδίως μετά την κένωση και λαμβάνοντας αρκετό νερό και φυτικές ίνες μέσω της διατροφής ώστε να μαλακώσουν τα κόπρανα. Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν, τότε ο ιατρός μπορεί να προχωρήσει σε έγχυση αλλαντικής τοξίνης (botox) τοπικά κοντά στην πάσχουσα περιοχή, ώστε να πραγματοποιηθεί απονεύρωση και χαλάρωση του πρωκτικού σφιγκτήρα και μείωση της πίεσης. Βέβαια, η συγκεκριμένη θεραπευτική επιλογή μπορεί να προκαλέσει ακράτεια, ή να χρειαστεί να εφαρμοστεί πάνω από μία φορά για να έχει μόνιμο αποτέλεσμα.

Αν η συντηρητική θεραπεία δεν αποφέρει αποτελέσματα, τότε συστήνεται χειρουργική αντιμετώπιση. Αυτή πραγματοποιείται από τον αρμόδιο χειρουργό με την εκτομή της ραγάδας πρωκτού, των θηλωμάτων και των εσωτερικών κι εξωτερικών αιμορροϊδων που μπορεί να έχει προκαλέσει. Προκειμένου να κοπεί ο ουλώδης ιστός που βρίσκεται στη βάση της ραγάδας, χρησιμοποιείται είτε πρωκτική διαστολή, είτε νέες μέθοδοι που αφορούν τον καυτηριασμό με laser. Άλλη επέμβαση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι η πλευρική εσωτερική σφιγκτηροτομή, στην οποία κόβεται ένα τμήμα από τον μυ του πρωκτού, χωρίς να προκληθεί ακράτεια κατά τις κενώσεις.